multipotentialite
 by Betty van Wijngaarden

‘Mag’ ik als zzp’er een alleskunner zijn – want hoe maak ik mezelf dan zichtbaar?

Als creatief denkende zzp’er bied je verschillende diensten aan, aan allerlei soorten klanten. Je krijgt geregeld het goedbedoelde advies om je te specialiseren; om slechts een paar diensten die logisch bij elkaar passen aan te bieden, in plaats van alles te versnipperen. En om je te focussen op een vastomlijnde klantengroep, in plaats van op ‘alles en iedereen’. Je snapt best dat het daardoor makkelijker zou zijn om jezelf zichtbaar – dus vindbaar – te maken voor een bepaalde klantengroep. Want wat bied je nu eigenlijk aan, en voor wie? Maar de gedachte alleen al maakt je díep ongelukkig; je moet er niet aan denken om je hele leven hetzelfde te doen. Afwisseling is juist héérlijk! Je vindt zoveel verschillende dingen interessant! En de samenwerking met de meest uiteenlopende klanten, met verschillende achtergronden, uit diverse branches, maakt jou blij! En eerlijk is eerlijk; je kúnt ook veel dingen goed! En als je het nog niet kan, blijk je in staat om jezelf snel nieuwe dingen eigen te maken om daarmee je klanten te helpen.

Herkenbaar?

Herken je dit bij jezelf? Grote kans dat je dan een multipotentialite bent, oftewel een multi-getalenteerd iemand. De Engelse term multipotentialite slaat op personen met veel interesses en vaardigheden, die het gevoel hebben dat hun leven niet compleet is als zij al die verschillende mogelijkheden en potentie niet kunnen of mogen benutten. Het zijn out of the box-denkers die kruisverbanden en oplossingen zien die andere mensen vaak niet zien. Hun veelzijdigheid, nieuwsgierigheid en brede interesses vormen eigenlijk een enórme kracht.

Niet slechts één passie

Je specialiseren in slechts één beroep, branche of interessegebied is niet voor iedereen geschikt, legt Emilie Wapnick uit over multipotentialites in een filmpje op YouTube. Ze noemt het een mythe dat we allemaal één duidelijke roeping of passie moeten hebben. Want niet iedereen haalt er voldoening uit om al zijn tijd en energie aan slechts één ding te wijden. Deze mythe kan er helaas wel voor zorgen dat een deel van de mensen aan zichzelf gaat twijfelen omdat ze niet in de bestaande kaders passen.

Multipotentialites blinken juist uit

Helaas worden multipotentialites in onze tijd geregeld gezien als zwak, als mensen met gebrek aan focus of tekort aan doorzettingsvermogen. Zij krijgen nogal eens te horen dat ze wispelturig zijn omdat ze hapsnap allerlei verschillende dingen doen (en uitproberen). En dat is jammer, want multipotentialites blinken in een aantal dingen juist enorm uit, zegt Wapnick. Zo kunnen ze heel goed verschillende aandachtsgebieden combineren waardoor ze op vernieuwende ideeën komen. Ook kunnen ze snel en goed iets nieuws leren, want dat doen ze al voortdurend. En ze bezitten een grote wendbaarheid waardoor ze zich snel kunnen aanpassen aan nieuwe situaties. Best handig voor de duurzame inzetbaarheid van ondernemers in een soms snel veranderende economie.

Inspirerende voorbeelden

Een gevoelig voorbeeld van die snelle verandering is de coronapandemie. Een deel van de ondernemers ging op een gegeven moment met verrassende ideeën aan de slag om toch maar te proberen het hoofd boven water te houden en omzet te draaien. Denk aan de horecaondernemer die een SRV-wagen aanschafte om zo zijn waren te verkopen aan al die thuiswerkers in de wijken. Of de trainer met kennis van psychiatrische pathologie die een online training startte voor thuiszittende trainingsacteurs waarin hij ze leerde om levensecht iemand met borderline- of schizofrenieklachten te spelen. Of denk aan de werkloze klantenservicemedewerker die tijdens de eerste golf een eigen bedrijf begon in meubels opknappen. Of denk aan de live-op-locatie trainer die binnen no time onderzocht hoe je effectief online kunt trainen en er – nog tijdens de pandemie – een studieboek voor trainers over publiceerde. De snelle wendbaarheid van deze mensen doet toch minstens vermóeden dat ze multipotentialites zijn.

Maar hoe maak je jezelf als multipotentialite dan zichtbaar?*

Dat is een goede vraag. En daarop bestaat geen one size fits all-antwoord. Het zou in elk geval jammer zijn als multipotentialites zich door goedbedoelde adviezen (tegen hun eigen wens in) laten verleiden tot specialisatie en scherpe focus in klantendoelgroep. Want dat past nu eenmaal niet bij hen. Een eerste stap is goed kijken wie jij bent (als mens en ondernemer) en waar je allemaal goed in bent. Dat kan je alleen doen, maar samen met een ander werkt vaak beter. We hebben namelijk allemaal onze blinde vlekken naar onszelf, waar een ander ons haarscherp op kan wijzen. Al out of the box-denkend en pratend vind je dan soms toch een soort van een afgebakende klantendoelgroep. Alleen nét een beetje anders dan anders. Zoals de cliënt die tijdens een sparsessie concludeerde dat haar klantendoelgroep bestaat uit specialisten. Met haar brede kennis en interesse kan zij die specialisten juist heel goed ‘ontzorgen’. Zodat de specialisten lekker dat ene specialistische ding kunnen doen en zij zich heerlijk kan vastbijten in al die verschillende dingen die daaromheen gedaan moeten worden. Kortom: zij blij en haar klanten ook blij!

 

Wil jij als multipotentialite ondernemer stappen nemen in Je Zakelijke Gezicht laten zien? Weet dan dat ik je hier graag bij help. In het traject Je Zakelijke Gezicht werken we aan een goed beeld krijgen van waar jij goed in bent (ook als dat veel verschillende dingen zijn), waar klanten jou om waarderen, en wat jij belangrijk vindt in het ondernemen. Zodat je helder zichtbaar kunt maken wat jij te bieden hebt, op manieren waar jij je prettig bij voelt. Opdat je meer plezier en voldoening in je werk ervaart en makkelijker leuke klanten en opdrachten naar je toe hengelt. Voor meer info, zie www.jezakelijkegezicht.nl

 

 

* En hoe maakten de ondernemers uit het voorbeeld zich dan eigenlijk zichtbaar?
De horecaman maakte zichzelf zichtbaar doordat hij veel media-aandacht kreeg dankzij zijn ouderwetse SRV-wagen. Eerder bouwde hij zijn restaurant om tot kruidenierszaak, wat ook al de nodige media-aandacht had opgeleverd. De trainer met psychiatrische kennis had al een aardig netwerk en kwam via LinkedIn aan zijn eerste klanten voor de online training voor trainingsacteurs. De werkloze klantenservicemedewerker die meubels ging opknappen, meldde haar overstap op social media en kreeg vrijwel onmiddellijk veel opdrachten (mensen die veel thuiszaten door corona wilden hun interieur maar al te graag laten opknappen). De trainer die een studieboek schreef over online trainen deelde tijdens het hele proces gratis haar ontdekkingen en tips via social media en via haar nieuwsbrief. Toen het boek verscheen, was daar vervolgens onmiddellijk veel interesse voor.

Foto: iStock

verstoppen_zichtbaar_zzp
 by Betty van Wijngaarden

Hoe komt het dat ik mezelf liever verstop dan dat ik me zichtbaar maak als ondernemer?

Je hebt voldoende opdrachten. En je klanten laten je geregeld weten dat ze blij zijn met wat je doet. Ze komen dan ook regelmatig bij je terug en vragen je ‘Doe je dit of dat misschien ook?’ En je zegt bijna overal ja op. En het lukt je ook om die dingen te doen. Maar dat vind jijzelf geen prestatie. Iedereen kan dit toch? Deep down heb je het gevoel dat je niet echt heel goed bent in wat je doet. Je blinkt niet ergens in uit, denk je. Daarom houd je je een beetje op de vlakte en maak je jezelf maar halfslachtig zichtbaar als ondernemer. Want je vindt het best een ‘dingetje’ om Je Zakelijke Gezicht te laten zien. Heel eigenlijk voel je je een bedrieger. En denk je dat anderen op een dag doorkrijgen dat het allemaal niet zoveel voorstelt wat je doet.

Herkenbaar?

Herken je dit bij jezelf? Dan is de kans groot dat jij last hebt van het ‘imposter’ syndroom. Je voelt je een beetje een bedrieger die per toeval wat ‘succesjes’ heeft geboekt, in plaats van dat je denkt dat het komt door jouw eigen competenties of jouw harde werken.

Mensen die hier last van hebben, hebben vaak geen helder beeld van waar ze werkelijk goed in zijn. Zelfs als ze complimenten krijgen of een succes behalen, hebben ze het gevoel dat dat komt door pure mazzel, door toeval of door externe omstandigheden. In elk geval komt het niet door hen. Ze vrezen om door de mand te vallen; dat iedereen opeens ziet dat het allemaal niet zo bijzonder is wat zij doen.

De lat hoog of juist laag

Als tegenreactie kunnen ze heel hard gaan werken – op het perfectionistische af. Of als ze een compliment krijgen, wimpelen ze die af. Ergens heel goed in zijn, of ervaring opbouwen, helpt hen niet om van dit gevoel af te komen. Dat komt doordat ze niet uit zichzelf in staat zijn om hun mooie prestaties te her- en erkennen. Het lukt ze niet goed om een succes ‘toe te eigenen’. Het glipt als zand tussen de vingers door.

Maar het tegenovergestelde kan ook gebeuren; ze stoppen met hun best doen, gaan uitdagingen uit de weg, en leggen de lat laag. Zodat ze af en toe zichzelf en anderen kunnen verbazen door het opeens wél heel goed te doen. Zonder dat ‘men’ dit standaard van ze gaat verwachten.

Het ‘imposter’- of bedriegerssyndroom komt vaak voor onder mensen die best wel intelligent zijn. Het kan ermee samenhangen dat ze als kind prestatiegerichte ouders hadden, ouders die veel controle over hun kind uitoefenden, of die overbeschermend waren. Al laat recent onderzoek eveneens zien dat de werkomgeving ‘imposter’-gevoelens kunnen versterken of juist afzwakken. Een werkcultuur waarin ruimte is voor complimenten geven, kan namelijk helpen om ‘imposter’-gevoelens af te zwakken en het zelfvertrouwen te versterken. En een overwegend kritische of competitieve werkcultuur kan ‘imposter‘-gevoelens juist aanwakkeren.

Veel of een beetje

Een klein deel van de mensen kunnen we rekenen onder de harde kern van de ‘imposters’. Maar een groter deel van de mensen heeft er ‘slechts’ af en toe last van, of alleen maar op één terrein of enkele terreinen in hun leven. Deze test geeft een indruk van de mate van ‘imposter’-gevoelens.

Het kan voor mensen met ‘imposter’-gevoelens lastig zijn om helemaal in hun eentje hun zelfbeeld bij te stellen. Vaak is het effectiever om hulp te zoeken bij een objectieve(re) buitenstaander. Iemand die wat verder afstaat kan met frisse blik de aandacht helpen verleggen naar waar de ander goed in is. Want mensen hebben vaak een vertekend beeld van zichzelf. Ze staan er als het ware te dicht met hun neus op om het volledige plaatje van zichzelf goed te kunnen overzien. ‘Imposters’ doen het in feite ook niet slechter dan andere ondernemers en mensen, soms zelfs beter. Bekende mensen met ‘imposter’-gevoelens zijn bijvoorbeeld astrofysicus en rockmuzikant Brian May (Queen), actrice Emma Thompson en meervoudig Academy Award-winnaar en actrice Jody Foster.

Mildere ogen

Door een eerlijker beeld van zichzelf en hun prestaties te vormen, gaan ‘imposters’ met mildere ogen naar zichzelf kijken. Ze leren om hun goede prestaties wat vaker te omarmen. En dat helpt om vaker en beter hun Zakelijke Gezicht te laten zien. Zonder dat dit ‘fake’ voelt. Of als een bedrieger.

Oftewel, conclusies die mensen over zichzelf hebben getrokken in hun jeugd, of die ze met de paplepel hebben binnengekregen, kunnen eraan bijdragen dat ze zich een beetje of heel erg een bedrieger voelen, en het idee geven dat hun prestaties weinig voorstellen. Hulp zoeken bij een objectieve buitenstaander kan de eerste stap zijn om met mildere ogen naar zichzelf te leren kijken. En om te ontdekken waar ze wel degelijk goed in zijn. Zodat het makkelijker wordt om zichzelf zichtbaar te maken als zzp’er, en om hun Zakelijke Gezicht te laten zien. Op manieren waar zij zich prettig bij voelen en die óók zijzelf geloofwaardig vinden.

 

Wil jij als ondernemer stappen nemen in Je Zakelijke Gezicht laten zien en in het verminderen van ‘imposter’-gevoelens? Weet dan dat ik je hier graag bij help. In het traject Je Zakelijke Gezicht werken we aan een objectiever beeld van wat je kunt. En aan het omarmen van waar je goed in bent. Zodat je met meer gemak Je Zakelijke Gezicht laat zien, en je daar ook senang bij voelt. Zodat je meer plezier en voldoening in je werk hebt. En makkelijker meer leuke klanten en opdrachten naar je toe hengelt. Voor meer info, zie www.jezakelijkegezicht.nl

Pixabay
 by Betty van Wijngaarden

Waarom zou ik als zzp’er méér gaan netwerken?

Dankzij netwerken kan je nieuwe opdrachten of beter betalende klanten vinden. Of juist díe opdrachten binnen hengelen die je het állerliefste doet. Toch vinden veel zzp’ers het best spannend om via netwerken ‘zichtbaar’ te zijn. Daarom deel ik graag een paar vleugjes inspiratie met je, die – volgens deelnemers aan mijn netwerk-workshops voor zzp’ers – kunnen helpen. Hopelijk inspireren ze je om ook zelf actief te gaan netwerken. Want ‘oefening baart kunst’.

Iedereen kan netwerken

Ja echt, jij ook! Want iedereen die vrienden kan maken, kan ook netwerken – zowel live als online. En daarvoor hoef je echt geen grote groepen met vrienden te hebben. En je vrienden hoeven ook geen extraverte types te zijn – net zomin als jij. Bescheiden mensen hebben namelijk ook vrienden. En verlegen mensen zijn eveneens in staat om vriendschappen te sluiten.

Het woord ‘netwerken’ wekt bij sommige mensen de indruk dat het een vaardigheid is die je eerst moet leren. En dat het heel moeilijk is, vooral als je een wat rustiger type bent. Er zijn wel de nodige tips en tricks voor netwerken, maar verder lijkt het verrassend veel op vriendschappen sluiten én onderhouden (dat vergeten we misschien wel eens: het gaat bij netwerken om langdúrige relaties opbouwen, niet om one-night-stands). Ik noem het dan ook vaak ‘zakelijk vrienden worden’. Dat klinkt haalbaarder, en sowieso een stuk gezelliger.

 

‘Iedereen – ook een bescheiden, verlegen of niet ’verkoperig’ persoon – kan netwerken’

Laat je eerst kennen

Bij netwerken gaat het erom dat je andere mensen eerst leert kennen – en zij jou. Want als je elkaar enigszins leert kennen, en een klik hebt, ontstaat de basis voor de gunfactor. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar je kent het vast wel uit je privéleven: de mensen die je graag mag – zowel vrienden als kennissen – wil je veel sneller en liever een handje helpen, tips geven of met ze meedenken, dan de mensen die jou niet zo liggen of die je zelfs onaardig vindt.

Andersom werkt dat ook zo: als mensen jou enigszins leren kennen en je mogen, gunnen ze het je dat het goed met je gaat. En dan willen ze ook met je meedenken, als je daarom vraagt.

Dus, heb je raakvlakken met elkaar? Is er een klik? Begrijp je elkaars gevoel voor humor? Zijn jullie allebei gek op honden? Praat de ander heel veel en luister jij juist reusachtig goed? Of hebben jullie allebei pubers die jullie soms gillend gek maken? Zulk soort dingen. Als jij in staat bent jezelf ‘te laten kennen’ en ook over normale-mensen-dingen te praten (of daarnaar te luisteren), dan weet ik het zeker: dan kan jij netwerken.

 

‘Van een netwerk dat je goed onderhoudt, kan je jarenlang plezier hebben’

Meteen ‘verkopen’? Liever niet

Ben je weleens in de winkelstraat staande gehouden door een verkoper? Dacht je toen: “Ja, daar heb ik nu écht zin in”? Waarschijnlijk niet. Grote kans dat je je ongemakkelijk voelde (je kent die ander helemaal niet) en zo snel mogelijk van hem of haar probeerde af te komen.

Zo gaat dat vaak ook als jij tijdens het netwerken meteen jouw product of dienst aan de man probeert te brengen, of opdrachten probeert binnen te halen. Grote kans dat de ander zich ongemakkelijk voelt en zo snel mogelijk van je af probeert te komen. En als hij dat product een maand later wél nodig heeft, bestaat de kans dat hij een ander belt omdat die niet zo opdringerig overkwam.

Laat mensen je eerst als persoon leren kennen. Vervolgens kunnen ze best zelf bedenken of – en zo ja: wanneer – ze jouw product of dienst nodig hebben.

 

‘Netwerken klinkt heel zakelijk, maar het lijkt eigenlijk veel meer op vrienden maken’

‘To have a friend, become a friend’

Of zoals mijn moeder altijd zei: “Wie goed doet, goed ontmoet.” Netwerken staat of valt met wederkerigheid. Iets voor een ander over hebben, is ‘de smeerolie’ in het netwerk. Ben jij alleen maar bezig voor jouw eigen toko, of ben jij ook bereid om iets voor een ander te doen? Onbaatzuchtig? En zelfs als je van die ander niets concreets terugkrijgt, afgezien van eeuwige dankbaarheid?

De een ziet netwerken als karma opbouwen, de ander als ‘paying it forward’. Ik zie het als een bron: je kunt er naar hartenlust uit putten (tips, adviezen, doorverwijzingen vragen aan de mensen uit je netwerk), maar als iedereen er alleen maar iets uithaalt, raakt de bron leeg. Netwerken werkt dus alleen als jij ook weer iets teruggeeft aan de bron.

Trouwens, ook daardoor ‘laat je je kennen’. Iemand die wat over heeft voor een ander, wordt als een fijnere ‘vriend’ ervaren dan iemand die alleen voor zichzelf bezig is. Het is dus ook nog eens goed voor je gunfactor.

En niet te vergeten: het maakt de wereld er een stuk prettiger op!

Betty van Wijngaarden_zzpcoaching_stilgevallen-wat zeg je-zzp
 by Betty van Wijngaarden

Even stilgevallen door coronapandemie…

Gewoonlijk ben ik een ideeënfabriekje, bubbel ik van de wilde en ook wel wat tammere plannen, bedenk ik een tijdschrift – puur voor de fun. Of ik breid mijn website uit, laat er een webshop aan koppelen, bedenk een Challenge voor zzp’ers, maak social media-filmpjes en vertel dat zzp’en aanpoten maar met regelmaat ook leuk is.

Read More›